Vlag van Frankryk

Die nasionale vlag van Frankryk is op 15 Februarie 1794 vir die eerste keer amptelik aanvaar (met ’n ligter weergawe wat sedert Junie 1976 ook in gebruik is). Die vlag vertoon drie ewe wye vertikale bane in blou, wit en rooi. Die vlag se verhouding is “2:3” (twee in hoogte, drie in lengte). Die Franse driekleur (Frans: tricolore) is een van die invloedrykste vlae in die geskiedenis met die driekleurskema wat deur talle ander volkere in Europa en die res van die wêreld aangeneem is, en, volgens die Encyclopædia Britannica, het dit histories “in simboliese teenstand teen die outokratiese en kerklike koninklike standaarde van die verlede” gestaan.

Vlag van Frankryk

Vlag van Frankryk
Bynaam	(fr) Tricolore
Gebruik	Nasionale vlag
Verhouding	2:3 (algemeen)
Goedgekeur	15 Februarie 1794 5 Maart 1848
Ontwerp	vertikale driekleur in blou, wit en rooi van ewe breedte
Ontwerp deur	, Jacques-Louis David
Wisselvormvlag van Frankryk
Gebruik	Nasionale vlag
Verhouding	2:3 (algemeen)
Goedgekeur	15 Februarie 1794 5 Maart 1848
Ontwerp	soos bo, maar met donker kleure
Wisselvormvlag van Frankryk
Gebruik	vaandel
Verhouding	2:3
Goedgekeur	17 Mei 1853 (voorheen dieselfde as die nasionale vlag) gebruik in die donker weergawe
Ontwerp	soos bo, maar met die verhouding 30:33:37

Die koninklike regering het verskeie vlae gebruik, waarvan die bekendste ’n blou skild en goud fleurs-de-lis (die koninklike wapen van Frankryk) op ’n wit agtergrond is. Aan die begin van die Franse Rewolusie het die Paryse milisie, wat ’n sentrale rol in die bestorming van die Bastille gespeel het, ’n kokarde in blou en rooi gedra, dié stad se tradisionele kleure. Volgens die Franse generaal Lafayette was wit die “antieke Franse kleur” en is by die militêre kokarde gevoeg om ’n driekleur (’n Franse nasionale kokarde) te skep.

Dié kokarde het deel geword van die Nasionale Garde se uniforms wat die milisie vervang het en onder bevel van Lafayette was. Die Franse kokarde se kleure en ontwerp vorm die grondslag vir die Franse vlag wat in 1790 aanvaar is. Die enigste verskil is dat die vlag van 1790 se kleure omgekeerd was. Die vlootvaandel – volgens ’n legende op versoek van die Konvensie deur Jacques-Louis David (1748–1825) geteken – is op 27 Pluviôse in die Jaar II, dus 15 Februarie 1794, goedgekeur, maar die oorsprong daarvan is ouer en gaan terug na die drie kleure van vryheid (op 14 Julie 1789), identies aan die drie kleure van die Amerikaanse Rewolusie en die vlag van die Verenigde State, blou en rooi is ontleen aan die kleure van die stad Parys en dié van die Paryse Nasionale Garde, kleure wat die wit van koninklikes sou omring, en dus identies aan die drie kleure wat deur die verskillende Franse vlae van die Ancien Régime gebruik is. Die driekleurvlag is sedert 1794 die amptelike vlootvaandel van Frankryk en sedert 1812 die amptelike vlag van die leërs, met uitsondering van die monargiese herstelperiodes van 1814–1815 en 1815–1830. Sedert 1830 (met uitsondering van enkele dae tydens die Franse Rewolusie in 1848) is dit deurlopend die vlag van Frankryk en word in artikel 2 van die Franse Grondwet uit 1958 genoem.

Gebruik van die drie kleure onder koninklikes

Die verduideliking hieronder oor die kleure volg die chronologiese volgorde van hul voorkoms.

Die gebruikte embleme weerspieël die drie tradisionele ordes van die samelewing, naamlik:

• ’n Godsdienstige vaandel wat eers die vaandel van Sint Denis was, dan die vaandel van Johanna van Arkel en toe Sint Migael;
• ’n koninklike of herskaplike standaard, in hierdie geval die fleur-de-lis op ’n blou agtergrond, dan die wit horing (ook deur die vloot aangeneem);
• ’n embleem vir die infanterie, wat eers die rooi kruis op ’n wit agtergrond was, dan die wit kruis op ’n dikwels blou agtergrond (soos op die vlag van die handelsvloot).

Rooi

Die Oriflamme van Sint Denis

Rooi is die kleur van die abdy van Saint-Denis se vaandel wat in 1124 ontwerp is deur Suger, “vader van die land”. Hierdie rooi simboliseer die marteldood van Sint Denis, die eerste biskop van Parys. Die grawwe van Vexin het oorlog gevoer as prokureurs van hierdie koninklike abdy wat deur Dagobert I gestig is. Toe Filips I van Frankryk in 1077 die Franse Vexin met die koninklike besit verenig het, het die koning hierdie amp as vaandeldraer en militêre verdediger van die abdy geërf. Die rooi gonfalon, gebruik deur die dapifer, sou nou langs Frankryk se eie vaandel verskyn. Die Engelse aanspraakmaker op die Franse troon is oorval en koning Karel VII het met die vaandel van Saint-Denis ten gunste van die standaard van Sint Migael weggedoen.

Die vaandel van Saint-Denis is vanaf ongeveer 1170 Oriflamme (“goudvuur”) genoem, afgelei van die standaard se naam wat in die Rolandslied aan Karel die Grote oorhandig word. Die Oriflamme was meer ’n teiken van legitimiteit om die Karolingers op te volg en dit het die teken van die Capetinger-konings se goddelike missie geword. In ’n begrafnisrede wat in 1350 geskryf en aan die begin van die vyftiende eeu in die Chronique universelle opgeneem is, word die legende genoem dat Clovis I dit van God ontvang het.

Die “ware kruis” van Sint Joris

Die Franse het tydens die kruistogte ’n rooi kruis op ’n wit agtergrond gedra. Die vlag is in 1283 deur die Walliesers gekonfiskeer en toe deur die Engelse gehys

Genuaanse denarius, uitgegee vanaf 1139. Die voorkant, soos op die genovino, toon die insignia cruxata comunis Janue, wat vanaf 1218 in rooi op die wit veld van die stadsvlag verskyn het

Op 13 Januarie 1188 het die Latynse aartsbiskop van Tirus tydens ’n vergadering in Gisors die Franse koning Filips II, die Engelse koning Hendrik II en die Vlaamse graaf Filips I vernaam om die Heilige Land te red. Vervolgens het ’n nuwe kruistog plaasgevind. Hulle het ooreengekom dat die Franse ’n rooi kruis op ’n wit agtergrond, die Engelse ’n wit kruis op ’n rooi agtergrond en die Vlaminge ’n groen kruis op ’n wit agtergrond dra.

Geen van hierdie baniere het destyds enige nasionale betekenis gehad nie. Die rooi kruis is ’n kenteken van Christus en ’n missie wat tradisie heg aan die nagedagtenis van pous Gelasius I wat die stede teen die Oos-Gotiese indringer, die Arian , bewapen het. Die dra daarvan was ’n eer waarop elke soldaat deur ’n wens aanspraak kon maak. Dit word geïdentifiseer met Sint Joris wat die draak bestry het en is reeds in Junie 1063 gebruik om die troepe van Roger de Hauteville aan te moedig tydens die slag van Cerami teen die Sisiliaanse Sarasene. Die vaandel van Sint Joris het weer verskyn in Desember 1096 tydens die slag van Alcoraz teen die More van Al-Andalus en twee jaar later tydens die beleg van Antiogië.

Die vaandel van Sint Joris is deur verskeie munisipaliteite wat in die Cisalpine-vlakte ontstaan het goedgekeur as ’n teken van hul openhartigheid teenoor die keiser.Milaan het dit as een van sy baniere goedgekeur, Vexillum publicum genoem, wat in die carroccio van 1160 vertoon is. Toe die pous dit in Gisors aan koning Filips oorhandig het, was die bedoeling van eersgenoemde duidelik om laasgenoemde in te sluit by die Welfen-party. Om vir die kruistog te wees, het ook beteken om vir die pous te wees. Die Genuaanse skepe wat die kruisvaarders vervoer het, het die kruis van Sint Joris vertoon. In 1218 is die insignia cruxata comunis Janue (embleem aan die kruis van die gemeente Genua) in die verowerde stad Ventimiglia gehys en dit het die embleem van dié Maritieme Republiek geword.

Vervolgens was dit ’n eer om die vaandel van Sint Joris te dra. Nadat hy op 22 Junie 1283 in die moeras by die berg Bera die laaste onafhanklike prins van Wallis (David ab Gruvuz wat sedert sy nederlaag by die brug oor die Irvonrivier op vlug was) gevange geneem en hom op 3 Oktober op Shrewsbury opgehang, getrek en gevierdeel het, is in Mei 1285 vir die Engelse koning Eduard I en sy gesin ’n triomf in Londen gereël. Tydens die seremonies in die Westminster-abdy is onder andere regaliërs van die ontslape Walliese koning Llywelyn ap Gruffydd wat die abt van Cymer, Huw ab Izhel, twee jaar tevore oorwen het, die “kroon van koning Arthur” en die kruis, glo gemaak uit die hout van die ware kruis, vertoon. Vervolgens is die rooi kruis, die simbool van die hele Ware Kruis, op sy beurt deur Engeland as sy embleem gekies. Die Orde van die Kousband, gestig teen 1348, het dit as die embleem van sy uitgebreide mag versprei oor Wallis en Skotland, nadat dié gebiede met die slag van Dunbar oorwin en die Stone of Destiny na die Westminster-abdy geneem is.

Hierdie twee lande het egter stukke geword in die politieke spel van Frankryk in die stryd teen sy “oorerflike vyand”. In 1326 het die Franse koning , wat nogtans twee jaar tevore aan ’n ekspedisie teen Skotland deelgeneem het, in die Verdrag van Corbeil die Auld Alliance met Skotland hernu. In 1335 het sy opvolger, , vir sy bondgenoot ’n leër onder bevel van Rudolf II de Brienne gestuur. Op grond van die verdrag van 1213 wat tussen Filips II en Llywelyn ab Iorwerth onderteken is, het die Franse koning vanaf 1372 tot in 1378 die aansprake van Owain Lawgoch op die Walliese koninkryk ondersteun. Vanaf die begin van die Honderdjarige Oorlog het die stede in Akwitanië waar die Swart Prins sy troepe saamgetrek het die Sint Joriskruis getoon. 22 jaar later, op 1 Desember 1420, toe die Engelse Parys, Saint-Denis en sy vaandel in beslag geneem het, het die rooi van die Sint Joriskruis, wat die Franse twee en ’n half eeue vroeër gedra het, eindelik die kleur van die Dauphin se vyande geword. Nadat hulle uit Bourges onttrek het, het hulle gekies om ’n wit kruis te dra en Sint Migael het hul beskermheer geword.

Galeie

Die fleur-de-lys se rooi is gekies as die standaard van die koninklike galeie, terwyl die koninklike skepe wit of soms wit fleurs-de-lys gebruik het.

Blou

Die Christelike Pallium

Maria in rou in haar asmantel – Spoleto, laat 12de eeu

Maria bedek die getroues met haar nou blou jas. Die tuniek is tradisioneel in rooi. Lippo Memmi, Orvieto, Middel-14de eeu

Sedert die Oudheid verwys die verwerping van die toga vir die pallium (“’n Toga-dekmantel”) na die gelofte om van die wêreld te onttrek. Tertullianus van Pallio het hierdie gebruik in die Christelike tradisie gevestig. Vanaf die twaalfde eeu het nuwe pigmente verskyn, waaronder pastel vir klere en egte ultramaryn vir skilderye, waarvan die gebruik weens sy duur vervaardiging ’n teken van rykdom was. Eers later is kosmiese blou geassosieer met die mantel van die heiliges, dalk in teenstelling met die pers kleur van die keiserlike toga. Vervolgens het blou ’n simbool van geestelike grootheid geword.

Blou is die kleur van die Maagd Maria se mantel wat haar donker rouklere, geverf in swart of donkergrys, vervang het. Blou is ook die kleur van Sint Maarten se koorkap.

In die Karolingiese tydperk was die tradisie reeds gevestig om hierdie relikwie, waarvan geen direkte bron voor die 12de eeu die kleur spesifiseer nie, deur Clovis I as ’n palladium te gebruik. Terwyl die Merowingiese konings dit tydens oorloë amper soos ’n towertoestel gedra het, is dit deur die Capetingers tydens hul kroningseremonieë gedra. Dit was die rede waarom hulle tydens dié seremonie ’n blou gekleurde jas gedra het.

• Ontwikkeling van die Capetingers se wapens
• Die blou Capetingse banier is gedurende die Franse Renaissance steeds gebruik. Dit is nou die vlag van Île-de-France.
• Franse konings voor 1376
• Franse konings ná 1376
• Rudolf I van Vermandois

Die blou van Frankryk

Aan die begin van die Capetingers se bewind is die koorkap van Sint Maarten in blou gekleur. Vervolgens was blou nou verbonde aan die Franse konings en het baie vroeg in hul fleurs-de-lis-wapen verskyn, en vanaf die twaalfde eeu is dit in die militêre gebruik. Die dra van die koorkap van Sint Maarten was die simbool van legitimiteit wat die Rooms-Katolieke Kerk aan die koning verleen het, veral ten tye van die kroning, en wederkerig van die beleid van die Frankryk onder die Capetingers, “die oudste dogter van die kerk”, wat na die biskoppe en die pous verwys het.

Die blou kleur is veral dié van die wapens van die koninklike dinastie se jonger takke, byvoorbeeld dié van Rudolf I van Vermandois, “geruite goud en blou”, tussen 1135 en 1145.

Wit

Kruis van Sint Migael

Die wit kruis van Sint Migael, oorkant die rooi kruis van die Engelse, op ’n blou agtergrond, kleur van Sint Migael se koorkap en die Capetingers. Tydens die Honderdjarige Oorlog het dit as die militêre vlag van Frankryk gevestig

Tydens die kruistogte het die gebruik gevestig om mekaar in gevegte te onderskei deur kruise van verskillende kleure te vertoon en dié kruise is om praktiese redes dikwels tot dubbele kettings verminder. Sint Migael is met die krygskruis geassosieer en “kaptein van die hemelse leërs” genoem. Om die aartsengel aan te roep wat dan Satan vir sy kamp beveg is ’n manier om sy vyand te beledig en hom simbolies na die duiwel te stuur. Vanaf 1300, tydens die Vlaamse veldtogte, het in die koninklike leërs die gewoonte verskyn om tydens die aanroeping van Sint Migael ’n wit kruis te vertoon, aanvanklik as ’n band of ’n Latynse kruis. Tydens die slag van Mons-en-Pévèle in 1304 was taktiek belangriker as simbole en kleure belangriker as vorms, en die Franse ridders het hulself gegord wat as ’n saamtrekteiken net voor die slag gedien het voordat hulle met wit ontmoetingsdoeke die stryd aangesê het.

Tydens die Honderdjarige Oorlog is die wit kruis teenoor die Engelse rooi kruis vertoon. In 1355 het Jan I van Armagnac daarop aangedring dat sy soldate ’n wit kruis op die grens van Guyenne moet dra. Gedurende die somer van 1417, gekonfronteer met die bedreiging deur die Engelse troepe onder Hendrik V wat onder die embleem van die rooi kruis geveg het, is vir die inwoners van Orléans opdrag gegee om hul wapens te vat en hulle is beveel om ’n blou tunika met ’n wit kruis op die borskas te dra.

• Franse vlae tydens die Honderdjarige Oorlog
• Die slag van Poitiers in 1356: Die Franse met die rooi kruis
• Boergondiërs wat in 1418 die Sint Andreaskruis dra
• Die beleg van Parys onder Johanna van Arkel in 1429: Franse met die wit kruis
• Die beleg van Rouen in 1449: Die Franse standaarde

In 1418 het die laaste seun van Karel VI, wat die vorige jaar die Dauphin geword het, die beeld van die gewapende Sint Migael wat die draak doodmaak aangeneem en dié aartsengel die beskermheer van Frankryk gemaak. Vervolgens het die wit kruis van Sint Migael die embleem van die Franse soldate geword (’n simbool van lig in teenstelling met bloedrooi) en aan die anderkant is die aartsengel met hierdie kruis voorgestel. Hierdie teenoorstelling van die Engelse rooi kruis met die Franse wit kruis het ook in sykonflikte verskyn, soos dié tussen Armagnacs en Boergondiërs: laasgenoemde, bondgenote van die Engelse, het die rooi gespikkelde halssnoer op ’n wit agtergrond gedra, terwyl eersgenoemdes, sterk gekant teenoor die Engelse, ’n wit kruis en die bypassende serp gedra het. In 1449 is Mauléon deur die Plantagenêt-ondersteuners verower en sy verdedigers moes tydens die oorgawe hul rooi kruise met wit kruise vervang. Volgens ’n legende het op 20 Augustus 1451 – die dag ná die geveg – die wit kruis van Sint Migael oor die verowerde Bayonne verskyn, en die oorwinnaars oortuig om hul kleure te verander en by die Valois-party aan te sluit.

• Franse vlae tydens 17de en 18de eeue
• Vlag van die handelsvloot vanaf die 17de eeu tot 1790
• Banner van Sint Migael wat in 1757 deur die Koningsregiment aangeneem is, die belangrikste van die infanterieregimente
• ’n Infanteris wat in 1757 voor die wit vlag en die vaandel van Sint Migael poseer

Simbool van heiligheid

Die Maagd se standaard tydens die kroning van die “vriendelike dauphin”. Il avoit esté a la peine, c'estoit bien raison qu'il fust a l'honneur. (“Hy het pyn ervaar, sy verering was geregverdig”.)

Aan die begin van die heraldiek teen die einde van die Hoog-Middeleeue het die metaalkleur silwer met die staal van die skild saamgegaan en die afwesigheid van kleur verteenwoordig. Lancelot is die “ridder met wit arms” omdat sy vader onbekend is. Sy geboorte plaas hom buite die familietwis van die ordaliese geveg en maak hom ’n kandidaat vir die titel “kampioen van God”, wat uiteindelik deur Parsival gewen is. Net God se oordeel kan aan hom die oorwinning besorg, wat hy elke keer wen, solank hy nie optree uit passie vir ’n aardse belang nie.

Die uitdrukking van hoogte bo die menslike toestand word verteenwoordig deur hermelienpels wat vir die geestelikes voorbehou was. Dit is op die wapen van die Koninkryk Jerusalem vertoon wat die tradisionele reëls oortree het deur ’n goue motief op silwer te plaas.

Wit was die kleur wat Johanna van Arkel in 1429 vir haar vaandel gekies het. Op grond van stemme wat sy toegeskryf het aan Sint Margaretha en Sint Catharina laat sy ’n skilder van Tours ’n wit standaard maak waarop God in die middel verskyn wat die bol omring het deur twee engele, die standaard van die “Koning van die hemel” genoem. Op advies van geestelikes is die Franciskaanse leuse “Jesus Maria” aan die kant aangebring. Aangesien God veronderstel is om die Franse party te ondersteun, is sy fleurs-de-lys in goud daargestel.

Koninklike bevelteken

Gedurende die Honderdjarige Oorlog het Franse soldate wit kruise begin gebruik om hulle van die Engelse met hul rooi kruise te onderskei

Tot die Franse Rewolusie was die wit kruis van Sint Migael op die tunieke en die standaarde die simbool van die Franse leër en sy onderafdelings.

Op 1 Oktober 1544 het Frans I lesse uit die slag van Cérisoles getrek en die infanterie hervorm deur die pos van kolonel-generaal te skep wat die uitsluitlike bevel oor al die Franse kompanies gehad het, wat, saam met die Honderd Switserse en die garnisoentroepe, die enigste infanterie-eenhede was (die Skotse wag en die gewone kompanies was berede). Hulle het bestaan uit dienspligtiges wat deur die munisipale milisies ingeroep en aan die koning beskikbaar gestel is in ruil vir ’n aansienlike vrystelling vir sy soldate. As sulks het hierdie “bands” hul eie standaarde gedra.

Gaspard de Coligny het sy funksie van kolonel-generaal, wat koning op 29 April 1547 aan hom toevertrou het, by sy aanstelling as kaptein van die kompanies toegevoeg. Daarna het hy twee “kolonelkompanies” geskep wat geheel en al deur sy luitenante gewerf en gelei is. In 1552 het Andelot sy ouderling as admiral opgevolg en voortgegaan met ’n reorganisasie wat tot gevolg gehad het dat teen 1558, deur middel van ’n tussentydse uitoefening deur Montluc, die regimente tot stand gebring is. Dit was administratiewe reserwe-eenhede wat versamel was onder ’n kolonelkompanie onder bevel van ’n luitenantkolonel, met ’n aantal bandes wat gewissel het volgens die omstandighede en waarvolgens die gevegsorde aangepas is. Die bandes het hul vaandels by die oorspronklike ordonnansievlae van die regimente en die kolonelkompanie, oftewel eerste kompanies, gehou en volgens die wet ’n wit vlag vertoon: die kolonelvlag.

In teenstelling met die ruiterregimente, wat meestal ’n goue sonmotief onder Lodewyk XIV sou aanneem, het die lyntroepe se regimente almal die wit kruis aangeneem, wat, met die heeltemal wit vlag van hul kolonels, hul enigste ooreenstemmende punt was.

• Die ses groot ou corps
• Vlag van die Picardie-regiment wat in 1558 uit die Picardie-bande geskep is
• Vlag van die Champagne-regiment wat in 1558 geskep is
• Vlag van die Navarrese wagregiment wat in 1563 uit die Guyenne-bande geskep is
• Vlag van die Franse wagregiment wat in 1563 geskep is
• Vlag van die Piëmont-regiment wat in 1569 geskep is om die soldate van die Picardie-bande “oorkant die berge” wat in die oorloë in Italië geveg het, saam te voeg
• Vlag van die Normandië-regiment wat in 1616 uit die Normandië-bande geskep is

• Dieselfde model is vir die vlae van die nuwe regimente bewaar
• Régiment d’Auvergne, wat in 1635 deur die Hertogdom Auvergne geskep is, se witkruisvlag gedurende die Ancien Régime
• Régiment de la Sarre, die Saarregiment
• Régiment du Roi, die koningsregiment van 1663 tot 1757
• Régiment du Roi, die koningsregiment van 1757 tot 1791
• Régiment de la Reine, die Rynregiment
• Generaal se regimentele vlag in Noord-Amerika. Nou die amptelike vlag van Lévis, Quebec
• Die voorrewolusionêre regimentele vlae het die vlag van Quebec geïnspireer (hier, die Compagnies Franches de la Marine)
• Regimentele vlag van die 1ste Regiment van Grenadiers van die Franse Keiserlike Wag, 1812
• Huidige regimentele vlae van die 1ste en 2de Regimente van die Franse Vreemdelegioen

Wit pluim

Wit is die kleur wat tradisioneel met die Franse monargie geassosieer word, net só het dit die tradisionele monargisme ná die Franse Rewolusie verteenwoordig. Hierdie assosiasie het egter eers aan die einde van die sestiende eeu ontstaan, hoewel dit ’n reeks ouer tradisies voortsit. Dit is afkomstig van die die wit serp (die beroemde wit pluim) se aanvaarding deur as ’n kenmerkende teken van die koninklike leërs in teenstelling met die Spanjaarde en Lotaringe se rooi of groen serp. Dit was in werklikheid die kleur van die Hugenote-fraksie, waartoe hy behoort het voor sy troonbestyging. Sy opvolgers het die Protestantse oorsprong laat verdwyn en sy Rooms-Katolieke karakter beklemtoon.

Ná die Hugenote-oorloë en die besluit van Hendrik IV om die Hugenote-wit as die saamtrekkleur aan te neem, het die serp en daarna die wit vlag die embleem van die Koninkryk Frankryk geword. Wit was veral die kleur van militêre bevel, aangesien offisiere helderder serpe gedra het sodat hulle deur hul mans herken kon word. Die regimente se kolonels het wit vlae met wit kruise gehad (dit was ’n aanpassing van hul eenheid se ordonnansievlae waar die gekleurde kwartiere deur wit kwarte vervang is). Die koning was die opperbevelhebber van die leërs en hy is op die slagvelde deur ’n wit vlag gekenmerk. Wit was dus van Hendrik IV tot in 1790 die kleur van die koninklike vlag. Die opvolgers van Hendrik IV, wat teen die godsdienstige partikularisme van die Protestante geveg het, het hierdie oorsprong onderdruk en aan wit ’n nuwe betekenis besorg. Die nederige en suiwer kleur van die Hugenote is dus vervang deur dié van die Maagd Maria, onder wie se beskerming Lodewyk XIII die koninkryk geplaas het.

• Vlae van die Koninkryk Frankryk
• Banier van die Koninkryk Frankryk, 12de tot 13de eeu
• Die blou Capetingse banier is gedurende die Franse Renaissance steeds gebruik. Dit is nou die vlag van Île-de-France.
• Koninklike standaard van Frankryk en vlag van skepe wat koning Lodewyk XIV vervoer het (1643-ontwerp)
• Vlootvaandel van Frankryk vanaf die 17de eeu tot 1790
• Variant van die koninklike standaard van Frankryk wat die teenwoordigheid van die koning aangedui het (1643-ontwerp), ook tydens die Restourasie gebruik, 1814 tot 1830
• Variant van die koninklike standaard van Frankryk (1643-ontwerp) en vlag van Nieu-Frankryk
• Koninklike Standaard van Frankryk (1814-ontwerp)
• ’n Voorbeeld van ’n monargiese vlag wat tydens die rewolusie gebruik is
• Vaandrig van die Vendée-regiment
• Vlootvaandel voor 1789 en van 1814 tot 1830
• ’n Soort wit vlag van die Koninkryk Frankryk wat tydens die hersteltydperk gebruik is, dit kan gesien word op die skildery van Louis-François Lejeune wat die toetrede van Karel X na Parys deur die versperring van die Vilette voorstel na sy kroning in 1825.
• ’n Wit vlag tydens die hersteltydperk, 1814 tot 1830

Moderne vlootvlag

Die militêre kleur wit was vanaf 1638 voorbehou aan oorlogskepe van die koninklike vloot, terwyl die galeie rooi vlae gebruik het. Die handelskepe moes tevrede wees met die blou vlae met die wit kruis op wat toe die bynaam “ou vlag van Frankryk” verkry het. Dit was een van hierdie ou vlae, gehys op Samuel de Champlain se boot, waarvan die vlag van Quebec ontleen is.

Ontstaan van die vlag: die vereniging van die drie kleure

Die gewoonte om ’n nasie soos Frankryk met ’n vlag te verteenwoordig het eers in die 19de eeu ontstaan.

Daar was baniere wat gedien het as versamelingstekens vir ridderleërs en wapens van dieselfde verbond (soos vir ’n territoriale distrik van militêre inroeping in ’n graafskap, baronie, stad, bisdom of abdy). Hulle het ’n vorm en kleure gehad wat ontleen was aan die wapen van die graafskap of die stad.

Paryse kleure

In die middel van die veertiende eeu het Étienne Marcel (’n ryk kleedmaker wat provos geword het van die Paryse handelaars) blou en rooi as sy kleure aangeneem, wat toe die kenteken van sy ondersteuners en van die Echevinage geword het. As heerser oor die hoofstad het hy die gevangenskap van benut om eensydig hervormings teen die Dauphin te probeer afdwing. Op 22 Februarie 1358 het hy saam met sy manne, wat onder sy oë twee moordenaars van die dauphin afgeslag het, die koninklike paleis van die Ile de la Cité binnegestorm; daarna het Marcel sy blou en rooi kappie op die kop van die jong regent wat sy gyselaar geword het opgesit. Ná die dood van die provos is blou en rooi saamgevoeg met die kleure van die deur die koning aangepaste Paryse wapen (in 1426 is die fleurs-de-lys eindelik bo die silwer skip uit die seël geplaas).

• Simbole van Parys
• Slagting van die Dauphin-adviseurs deur Paryse oproermakers met die blou en rooi kappie
• Uitbeelding van die Paryse wapen (16de eeu)

Handelsmerk van die Ile-de-France in die 14de eeu

Kroning van Filips II in die Grandes Chroniques de France deur , 14de eeu, wat die geskiedenis van die Franse konings weergee. Die uitbeeldings het ’n driekleurraam

Baie manuskripte bevat miniature met ’n driekleurige raam wat ’n handelsmerk van die Ile-de-France in die 14de eeu was. Die drie gepaardgaande kleure was ook sedert die Middeleeue die Franse koning se kleure.

Die perkament Les Décades de Tite-Live vertaal deur Pierre Bersuire en geïllustreer deur die Maître des boqueteaux se werkswinkel in die middel van die 14de eeu, vertel die Antieke Rome se geskiedenis. Dit is die vertaling van Titus Livius wat Jan van Frankryk toevertrou het aan Bersuire, prior van Saint-Éloi de Paris, wat hy van 1352 tot 1359 gedoen het. Dié manuskrip bevat 109 miniatures, met die driekleur-fraiing as die Ile-de-France se handelsmerk in die 14de eeu. Hulle hou min of meer goed verband met die teks en verteenwoordig in werklikheid ’n beeld van die Franse samelewing in daardie tyd. Die soort klere en wapenrusting is as ’t ware ’n kenmerk van se bewind (1364–1380).

Kleure van die Franse koning sedert die Middeleeue

Die wapen van die Koninkryk Frankryk tot die Franse Rewolusie. Sedert Hendrik, koning van Navarra, ook koning van Frankryk geword het onder die naam , is die wapen van Navarra bygevoeg

Verskeie Franse konings het die gepaardgaande blou, wit en rooi as hul kleure gebruik. Dit is byvoorbeeld die geval by Karel V of Karel IX. Ander konings, soos Karel VII, het soortgelyke kombinasies gebruik waar groen blou vervang het. Vanaf Hendrik IV se bewind (1589–1610) was huishoudelike personeel onder die gesag van die Franse koning geklee in ’n wit kleur versier met blou en rooi. Die Franse wagte, wat ingeroep is om die veiligheid van die koning te verseker, het inderdaad die drie kleure op hul uniform en die embleem van hul regiment gebruik. Hulle het ná die Franse Rewolusie hul kleure behou en die Nasionale Garde geword.

Hendrik IV het selfs die drie kleure aanbeveel aan die ambassadeurs van die Verenigde Provinsies, ’n nuwe onafhanklike staat, wat dit sy nasionale vlag gemaak het. Die rooi is aanvanklik vervang met oranje, die kleur van die Huis van Oranje, voordat dit weer een van die Nederlandse kleure geword het.

Vanaf Hendrik IV het elke soewerein van die Bourbon-dinastie die titel “Koning van Frankryk en Navarra” gedra en ’n deels blou en rooi skild gebruik met die wapens van die twee koninkryke op.

Die kleure in oorsese gebiede

• Die kleure in oorsese gebiede
• Ordonnansievlag van die Poitou-regiment wat in 1616 geskep en van 1665 tot 1682 aan die Franse Wes-Indiese Kompanjie oorgedra is
• Vlag van die Compagnies franches de la marine, 1690 tot 1761

Die kleure van Nieu-Frankryk in Noord-Amerika

Teen die einde van die 18de eeu het Britse soldate en Amerikaanse militêr swart kokardes gedra, veral in gevegte teen die Franse verdedigers van Kanada gedurende die Sewejarige Oorlog. Met die onafhanklikheidsverklaring van die Verenigde State het die opstandelinge die kokarde behou, maar met die aankoms van Rochambeau se troepe in 1780 wat die wit kokarde gebruik het, is met George Washington ooreengekom dat die geallieerde troepe ’n swart-wit uniekokarde sou dra.

Volgens Michel Pastoureau het blou en rooi tot in 1789 net in ’n mindere mate die stad Parys verteenwoordig, waarvoor rooi en bruin (rooi-bruin) aansienlik meer gebruik is. Die kombinasie van blou, wit en rooi het opnuut gewild geword nadat Frankryk die Verenigde State gehelp het om sy onafhanklikheid te verkry (met die kleure van die nuwe nasie wat aan dié van Groot-Brittanje ontleen is). Vanaf die 1770’s het in beide Frankryk en Europa alle ondersteuners van vryheid die driekleur getoon, net soos by die hof.

’n Eeu later is die kokardes van Britse vliegtuie vir die Franse kokardes aangepas (deur die kleure om te keer), terwyl die vlae van New York en sekere Amerikaanse deelstate geïnspireer is deur die Franse driekleur.

Die ontstaan van die Franse vlag bly egter ’n min bestudeerde en omstrede onderwerp.

• Die kleure in Frans-Noord-Amerika
• Vlag spesiaal ontwerp vir die verdedigingsmissie van Nieu-Frankryk, gebruik van 1665 tot 1671 deur ’n eenheid wat uit die Carignan-Sallières-regiment gevorm is.
• Ou vlag van Akadië
• Ou vlag van Louisiana
• Vlag van Akadië aangeneem deur die Akadiërs op 15 Augustus 1884 tydens ’n nasionale byeenkoms in Miscouche

• Simbole van die Amerikaanse rewolusie
• Infanterie van die Amerikaanse leër (1779–1783) met swart en wit kokardes
• Vlag van die Verenigde State, 1777 tot 1795
• Franse (links) en Amerikaanse (regs) troepe tydens die Amerikaanse Onafhanklikheidsoorlog, 1781

Grondwetlike monargie, Republiek, Eerste Keiserryk

Rewolusionêre kokardes

Die groen blare van die kastaiingbruin was op 12 Julie 1789 ’n rewolusionêre simbool van die Franse

Op Sondag, 12 Julie 1789, het Camille Desmoulins in die tuin van die koninklike paleis ’n groen blaar geneem en dit op sy hoed geplaas. Hy het die skare aangemoedig om dieselfde te doen: hierdie gebaar het na ’n algemene mobilisasie verwys. Hulle het vinnig besef dat groen die kleur van die baie ongewilde Comte d’Artois was (die toekomstige ) en hulle het gehaas om die groen kokardes met verskillende kleure te vervang, dikwels wit of rooi. Ná die bestorming van die Bastille het die blou en rooi kokarde gewild geword omdat dit dié van die Paryse munisipale wag was. Daar is ook gesê dat twee Franse Gardes in triomf deur die hele Parys gedra is omdat hulle die eerstes was wat die Bastille binnegegaan het: hul uniforms was driekleurig.

Tydens die rewolusie het die vegters van Parys dus ’n blou en rooi kokarde gedra, die kleure van die stad. Enkele dae ná die bestorming van die Bastille het La Fayette die idee gehad om wit (simbool van die Koninkryk Frankryk) in hierdie kokarde te integreer wat onmiddellik ’n groot sukses was. Dit is moontlik dat La Fayette, wat pas saam met die Amerikaanse opstandelinge geveg het, deur die drie kleure aan die Amerikaanse kokardes, waaronder hy geveg het, herinner is. Op Vrydag, 17 Julie 1789, is Lodewyk XVI na die stadsaal van Parys waar hy die driekleurkokarde tydens die gewapende rewolusie ontvang het. Dit is moontlik dat die vereniging van blou, rooi en wit op hierdie dag deur die koning vir die Paryse munisipale wag as ’n amptelik erkende eenheid van die Franse weermag goedgekeur is.

Die kleure blou, wit en rooi is al lank saam of afsonderlik as ’n simbool van staatsowerheid in Frankryk gebruik. ’n Kokarde was egter net ’n kenteken van ’n militêre eenheid: dit was nog nie ’n nasionale embleem nie.

Die drie kleure blou, wit en rooi was die dominante kleure op die meeste vlae van die Paryse Nasionale Garde in 1789.

Die Nasionale Vergadering het op 20 Maart 1790 besluit “wanneer die munisipale beamptes aan diens is, sal hulle ’n serp in die drie kleure van die land as ’n kenmerk dra: blou, rooi en wit”.

• Simbole van die Franse rewolusie
• Die Franse kokarde, geskep in Julie 1789
• Frigiese pet met die driekleurige kokarde
• Infanteris van die Nasionale Garde, 1791
• Die vlag van die stad Parys, bron van die driekleur se blou en rooi bane
• Wapen van Parys
• La Fête de la Fédération, le 14 juillet 1790, au Champ-de-Mars
• Sansculotte met rewolusionêre kokardes

Die driekleurige baniere

Die kokarde het spontaan aanleiding gegee tot driekleurvlae, meestal met horisontale strepe, soos dié wit-rooi-blou wat op 14 Julie 1790 bo die platform van die Fête de la Fédération geïnstalleer is.

• Rewolusionêre vlae
• Rewolusionêre vlag vir die Federasiedag
• Rewolusionêre vlag vir die teregstelling van Lodewyk XVI
• Rewolusionêre vlag vir die Fees van die Opperwese

Die eerste twee driekleurige vlootvaandels

Selfportret van Jacques-Louis David (1794) – Louvre, Parys

In 1765 het burgerlike reders amptelik die reg verkry om die koning se wit vlag (dié van oorlogskepe) op hul skepe te laat wapper pleks van hul talle blou en wit vlae; dus kon die stande van dieselfde land vir die eerste keer in die geskiedenis, hetsy handelaar of militêr, dieselfde nasionale vlag vertoon.

Die driekleur het uit ’n voorval ontstaan. Op 16 September 1790 moes ’n eskader Brest op pad na Saint-Domingue verlaat om ’n slaweopstand vir vryheid te onderdruk. Die matrose het in ’n rewolusionêre gees egter geweier om gehoorsaam te wees en het so ver gegaan om die wit vlag wat op hul skepe gewapper het, te betwis en gedreig om in opstand te kom omdat die nasionale vlag van 1790 te veel ruimte gegee het aan die uniform van hul offisiere (die wit een) en te min aan hulle s’n (die blou uitrusting met ’n rooi gordel). Die Nasionale Grondwetlike Vergadering is ingeroep en het oorweeg om ’n nuwe nasionale vlag te skep al dan nie. Die tradisionaliste wou die wit vlag weens die ryk vlootgeskiedenis behou en het geweier om die Nederlandse driekleur met drie driekleurige, maar horisontale bane aan te pas.

Baron Jacques-Francois de Menou (die toekomstige generaal Abdallah Menou) het die idee verdedig om ’n nuwe driekleurvlag aan te neem, en die Marques de Mirabeau het in beginsel die keuse van wat beskou is as die nuwe nasionale kleure en dié van die vryheid ondersteun.

Die driekleurige vlag het by die leërs op inisiatief van graaf Henri de Virieu, verteenwoordiger van die adelstand Dauphiné by die Estates General verskyn. Hy het voorgestel dat die Nasionale Vergadering op 20 Oktober 1790 die maritieme vlag met ’n blou, wit, rooi vlag vervang “omdat die kleur wat dié van die pluim van Hendrik IV was, aangesluit het by dié van die herwonne vryheid”; in sy nasleep het die hertog van Choiseul-Praslin voorgestel dat ’n soortgelyke das aan die vlag van die leër geheg word.

Op 21 Oktober het die Vergadering besluit dat die nasionale vlag wit met ’n driekleurige kwartaal sou wees (besonderhede is na die vlootkomitee verwys). Die ordonnansie van 24 Oktober 1790 het die volgende bepaal: ’n boogspruitvlag (vir amptelike seremonies, aan die voorkant van oorlogskepe) met drie vertikale bane in rooi, wit en blou; ’n gewone vaandel; laasgenoemde was wit, in die kleur van Frankryk, en dit het ’n kanton met drie vertikale bane in rooi, wit en blou getoon. Die reghoekige kanton is omring deur ’n wit rand aan die binnekant en begrens aan die buitekant deur ’n blou rand aan die skag en rooi na die drywende deel; hierdie tweede grens was bedoel om die twee wit dele van mekaar te skei. Dit was die eerste driekleurige nasionale embleem.

Vir ’n tweede nasionale driekleurvlag wat op 15 Februarie 1794 goedgekeur is (besluit van 27 Pluviôse in die Jaar II), lui die huidige bepaling “blou aan die mas, wit in die middel en rooi aan die wapperkant”. Die vergadering het die bekende nasionale skilder Jacques-Louis David gevra om “die tekeninge van die nuwe vlag aan die land te verskaf”. Hierdie vlagverandering het vanaf 20 Mei 1794 op die skepe in werking getree (1 Prairial).

• Die vertikale driekleur
• Beaupré-vlag wat deur die Grondwetlike Vergadering op 24 Oktober 1790 goedgekeur is
• Eerste nasionale vlag wat deur die Grondwetlike Vergadering op 24 Oktober 1790 goedgekeur is
• Tweede nasionale vlag wat deur die Konvensie op 15 Februarie 1794 goedgekeur is, die vlag van Frankryk sedert 1794 (onderbreek in 1815–30 en 1848)
• Die Tweede Franse Republiek se variant van die driekleur, 24 Februarie tot 5 Maart 1848
• Robespierre se teregstelling in 1794

Die vlootvaandel is toe aangeneem as die nasionale vlag; dit is in die Tuileries-paleis vertoon toe die eerste konsul Napoleon Bonaparte op 19 Februarie 1800 daar ingetrek het.

Militêre vlae en die Napoleontiese standaardisering

Die vlae van die weermag vanaf 1791, soos dié van die nasionale wag vanaf 1789 (aangebied deur die Paryse distrikte), bevat al die drie kleure, maar in verskeie denkbeeldige maniere volgens die destydse gebruik. Tydens die slag van Pont d’Arcole het Napoleon Bonaparte ’n wit standaard met ’n goue liktorbalk in die middel en vier blou en rooi diamante in die hoeke vertoon. Hierdie variëteit het aan die tradisie van vlae voldoen. Dit was vanaf die begin sigbaar (’n kokarde, waarvan die kleure op verskillende maniere bo-op mekaar geplaas is en nie by ’n eenvormige volgorde gevoeg is nie).

Onder Napoleon Bonaparte het die vlae van die regimente dikwels ’n wit kruis met fraiings in rooi, blou of groen gehad. Die ontwerpe het gewissel van regiment tot regiment.

Die eerste standaardisering van regimentele vlae dateer uit 1804: ’n wit vierkant in die middel en afwisselende blou en rooi driehoeke in die hoeke met goue inskripsies in die middel. Hulle het die naam van arende gedra, met verwysing na dié wat nageboots is uit die Romeinse Ryk wat die paal bekroon het.

Die vertikale streepontwerp van die vlae is in 1812 vir die vlae van die leër aangeneem, met goue inskripsies op die wit velde.

• Drie kleure op die Franse keiserlike vlae
• Napoleon met ’n vlag tydens die slag van Pont d’Arcole in 1796
• Keiserlike standaard van Napoleon Bonaparte
• Die uitdeling van die arende (1810), Jacques-Louis David
• ’n Voorbeeld van ’n regimentele vlag soos gebruik tussen 1804 en 1812. Hier die keiserlike Garde.
• Die agterkant met die leuse van die Grande Armée en eenheid
• Napoleon se afskeid van die keiserlike wag in die Cheval-Blanc-binnehof van die Fontainebleau-paleis, 1815

Instelling van die driekleurvaandel

Wapen van Frankryk onder die Juliemonargie

Ondanks die onwilligheid van die leër en ’n groot deel van die land om die driekleur te laat vaar, is in 1814 met die Restourasie die wit vlag weer ingestel.

In 1793 het die sogenaamde nasionale kleure (donkerblou, wit en rooi) die kleure van die lyninfanterie vervang. Aangesien hy wou wegdoen met die herinneringe aan Napoleon, het Lodewyk XVIII op 15 Julie 1815 die regimente en diensplig afgeskaf, en departementele legioene geskep wat hy in wit uniforms geklee het. Die ordonnansie van 23 Oktober 1820 het die legioene in 60 lynregimente en 20 ligte regimente omgeskep en aan die infanteriste die blou jas gegee. Met ’n blou broek het die infanterie in Spanje en Morea geveg. In 1829 is die rooi broek aangeneem en in 1830 het hulle in Algiers voet aan wal gesit.

, wat in Valmy en Jemmapes geveg het, het in 1830 die driekleurvlag (sowel as die kokarde) onder die Juliemonargie herstel. Die skag is met ’n haan versier.

Die rewolusie van 1848 het vir ’n oomblik geleun na die rooi vlag, met verwysing na die rooi vlag wat die Nasionale Garde tydens die instelling van krygswet, ’n uitvinding van die Franse Rewolusie, gehys het. Die rooi vlag, ’n teken van krygswet, is op 17 Julie 1791 gebruik toe die Nasionale Garde op ’n betoging op die Champ-de-Mars losgebrand het. Die vlag wat die onderdrukking van die opstandige mense gesimboliseer het, is deur hulle as ’n embleem opgeneem. Hierdie omkeer van die rooi vlag se betekenis was deel van ’n klassieke proses om eie simbole te skep en toe te pas, waarby die betrokke groep of bevolking die simbool van sy onderdrukking as ’n embleem oorneem. Die rooi vlag is vervolgens deur die versetstryders in die staatsgreep van 1851, daarna deur die Paryse Kommune van 1871 en deur die Bolsjewiste tydens die Russiese Rewolusie van 1917 gehys.

Die digter Lamartine (gebore op die dag van die aanneming van die nuwe vlag) het egter die driekleur voorgestel as die vlag van die Tweede Republiek wat ná die Rewolusie van 1848 gestig is. In ’n toespraak aan die skare in 1848 het die digter die blou-wit-rooi vlag verdedig en aangevoer dat dit “saam met die Republiek en die Ryk die wêreld vol gegaan het, terwyl die rooi vlag net die Champ-de-Mars in die bloed van die mense omring het”. Die haan wat die skag versier het, is vervang deur die spiespunt wat sedertdien gebruik word.

In 1873 het die terugkeer na die monargie misluk as gevolg van die kompromislose weiering van die legitieme Franse troonopvolger, Henri d’Artois, graaf van Chambord, om die driekleur te aanvaar. Hy het egter vereis dat Frankryk na die wit vlag van die Ancien Régime terugkeer. In sy manifes van die wit vlag van 5 Julie 1871, herhaal deur ’n brief op 23 Oktober 1873, het hy geweier om die wit vlag te laat vaar ten gunste van die driekleurvlag, ’n nalatenskap van die Franse Rewolusie, wat die hoop op ’n vinnige monargiese herstel vernietig het (“Hendrik V kan nie afstand doen van die wit vlag van Hendrik IV nie”). Charles Maurras het later geskryf: “hy was meer ’n koninklike priester en ’n pous as ’n koning”.

In Vendée, ’n streek met ’n monargiese (legitimistiese) tradisie, is die driekleur eers in 1916 binne kerke toegelaat.

• Franse vlae tydens die Restourasie, die Tweede Keiserryk en die Derde Republiek
• Allegorie van restourasie (met wit vlae op die agtergrond)
• Die aankoms van Lodewyk Filips I voor die stadsaal van Parys op 31 Julie 1830
• La Fayette omhels die hertog van Orleans op die balkon van die stadsaal
• Ontstaan van die driekleur volgens ’n kunstenaarvoorstelling, Poskaart, Julie 1830
• Lodewyk Filips I
• Sosialistiese repliek van die Tweede Republiek se vlag
• Lamartine, voor die Hôtel de Ville, Parys, verwerp die Rooi Vlag, 25 Februarie 1848, skildery deur Henri Felix Emmanuel Philippoteaux
• Keiserlike standaard van Napoleon III
• Napoleon III Bonaparte tydens die Wêreldtentoonstelling in 1867
• Joodse gebed vir Napoleon III (in Frans)
• Allegorie oor die beleg van Parys, 1870
• Henri d’Artois, graaf van Chambord (1820–1883)
• Die Franse tricolore met die koninklike kroon en fleur-de-lis is moontlik deur Henri d’Artois in sy jeug ontwerp as kompromis maar dit is nooit amptelik gemaak nie en hy het dit self verwerp toe die troon in 1870 aan hom gebied is

Ontwikkeling van die vlag

Politieke stelsel	Tydperk	Nasionale vlag	Nasionale vaandel	Skag	Grondwette en wette
Monargie	12de–17de eeu	Daar was geen nasionale vlag nie, maar koninklike wapens wat as merke op alles wat koninklik was gedien het (geboue, publikasies, seëls, munte, ens.). ’n Vlag in ’n moderne vorm het drie fleurs-de-lis op ’n blou agtergrond getoon. Elke regiment het sy eie baniere, vaandels en gedrukte afwerkings gehad wat hul kleure getoon het.		verskeie
	17de eeu–1790	In die weermag is die wit vlag algemeen gebruik. Die kolonels van die regimente het wit vlae met ’n wit kruis gebruik. Die vloot het ’n vlag gehad wat bestaan het uit die koninklike wapen wat deur twee engele gedra is, anders as dié van die handelsvloot.
Grondwetlike monargie	1790–10 Augustus 1792	Die gebruik van ’n nasionale vlag het nog nie bestaan nie	Eerste nasionale vaandel: Boegspriet:		Besluit van 21–23 Oktober 1790: “Volgens die bepalings en die vorm wat die Nasionale Vergadering aan sy Vlootkomitee voorgegee het, sal die vlootvaandel die drie nasionale kleure toon.” Besluit van die Grondwetlike Vergadering op 24–31 Oktober 1790: “die rangskikking van kleure in die verskillende vlae van oorlogskepe en handelsvaartuie is soos volg: rooi aan die vlagpaalkant, wit in die middel en blou aan die wapperkant” Besluit van 5 Julie 1792: “Artikel 16 vereis dat alle mans wat in Frankryk woon of reis, die nasionale kokarde moet dra; enige ander kokarde word as ’n teken van rebellie beskou, en elke individu wat doelbewus ’n teken van rebellie gebruik, word die doodstraf opgelê.”
Eerste Republiek	22 September 1792 – 18 Mei 1804	Daar was geen nasionale vlag nie			Besluit van 27 Pluviôse Jaar II (15 Februarie 1794): “die nasionale vlag sal bestaan uit die drie nasionale kleure, gerangskik in vertikale bane, sodat blou aan die vlagpaalkant is, wit in die middel en rooi aan die wapperkant.”
Eerste Keiserryk	18 Mei 1804–1812	Die eerste nasionale vlag toon ’n groot wit vierkant in die middel met blou en rooi aan weerskante	Die nasionale vaandel bly identies aan die 1794-model	Arend	1804, keiserlike ordonnansie wat die vlae van al die regimente standaardiseer.
Eerste Keiserryk	1812–6 April 1814			Arend	Keiserlike ordonnansie van 1812 wat, vir die vlae van die regimente, die model van die nasionale vlag van 1794 goedkeur.
Eerste Restourasie	6 April 1814 – 1 Maart 1815			Fleur-de-lis	Wet van die voorlopige regering van 13 April 1814: “Die voorlopige regering, wat die verslag van die voorlopige kommissaris van die vlootafdeling aanhoor, het besluit, dat die wit vlag en die wit kokarde op oorlogs- en handelskepe vertoon moet word.”
Honderd dae	1 Maart 1815 – 18 Junie 1815			Arend	Besluit van 9 Maart 1815: “herbevestiging van die driekleurvlag.” Besluit van 13–21 Maart 1815: “Afskaffing van die wit kokarde, die versiering van die lelie, die bevele van Saint-Louis, Saint-Esprit en Saint-Michel. Beveel om die nasionale kokarde en die driekleurvlag te vertoon.” Besluit van 9–12 Mei 1815: “Enige persoon wat skuldig bevind word daarvan dat hy die driekleur van ’n openbare gebou verwyder het, word ooreenkomstig Artikel 257 c. pen. (Artikel 4) vervolg, en die munisipaliteite wat nie hierdie verwydering teëgestaan het nie, sal vervolg word ter uitvoering van die wet van 10 vend. jaar 4, met betrekking oor die verantwoordelikheid van munisipaliteite (Artikel 5).”
Tweede Restourasie (grondwetlike monargie)	8 Julie 1815 – 2 Augustus 1830			Fleur-de-lis	Wet van 9 November 1815: “Verklaar die verwydering van die wit vlag en die dra van kokardes wat nie deur die koning gemagtig is nie, as opruiend.”
Juliemonargie (parlementêre monargie)	9 Augustus 1830 – 24 Februarie 1848			Galliese haan	Ordonnansie van 1 Augustus 1830: “herstel van nasionale kleure.” Artikel 67 van die Grondwetlike Handves van 14 Augustus 1830: “Frankryk hervat sy kleure. In die toekoms sal geen ander kokarde gedra word as die driekleurkokarde nie.”
Tweede Republiek	24 Februarie 1848 – 5 Maart 1848			Spiespunt	Besluit van 26 Februarie 1848: “Die driekleurvlag is die nasionale vlag en die kleure sal herstel word in die volgorde van die Franse Republiek.” Besluit van 28 Februarie 1848, onderteken deur die afgevaardigde van die Republiek by die Polisiedepartement, Marc Caussidière: “Die blou-rooi-wit-vlag moet sonder versuim op monumente en openbare instellings gehys word”. Hierdie volgorde van kleure is dié van die fees van die Federasie en die kokardes van die Ryk.
Tweede Republiek	5 Maart 1848 – 2 Desember 1852			Spiespunt	Besluit van 5 Maart 1848: “Die vaandel sowel as die nasionale vlag word herstel aangesien dit vasgestel is deur die besluit van die Nasionale Konvensie op 27 Pluviôse in die Jaar II … Gevolglik sal die drie nasionale kleure, gerangskik in drie gelyke bane, in die toekoms in die volgende volgorde wees: blou aan die vlagpaalkant, wit in die middel en rooi aan die wapperkant.”
Tweede Keiserryk	2 Desember 1852 – 1 Maart 1871			Arend
Derde Republiek	4 September 1870 – 10 Julie 1940			Spiespunt
Vichy-Frankryk	10 Julie 1940 – 20 Augustus 1944			Spiespunt
Voorlopige regering van die Franse Republiek	2 Junie 1944 – 13 Oktober 1946			Spiespunt
Vierde Republiek	13 Oktober 1946 – 27 September 1958			Spiespunt	Artikel 2 van die Grondwet: “Die nasionale embleem is die driekleurige blou, wit, rooi vlag met vertikale bane van ewe wye.”
Vyfde Republiek	Sedert 28 September 1958			Spiespunt	Artikel 2 van die Grondwet: “Die nasionale embleem is die driekleurige vlag in blou, wit en rooi.”

Ontwerp en protokol

Afmetings en kleure

’n Vergelyking van die ligte en donker weergawes van die vlag

’n Wapperende vlag van Frankryk

Die Franse grondwet van 1958, spesifiek artikel 2, verklaar dat “die nasionale embleem van die driekleurvlag blou, wit en rooi is”.

Die vlag is vir die eerste keer omskryf deur die Grondwetgewende Vergadering, daarna deur die besluit van die Nasionale Konvensie op 27 Pluviôse in die jaar II (15 Februarie 1794): “wat die vlag wat deur die Grondwetlike Vergadering goedgekeur is, afskaf en die vorme van die nuwe nasionale vlag bepaal” uit die tekeninge van die skilder Jacques-Louis David, waarvan artikel 2 bepaal dat “Die nasionale vlag sal gevorm word uit drie nasionale kleure wat in drie ewe bane vertikaal geplaas word sodat blou aan die vlagpaalkant is”, en in sy artikel 3 dat “die boogspruitvlae en die gewone agtervlag sou ’n ‘gevestigde gewoonte’ nakom en dat met die vlam aan die bokant van die skeepsmaste ’n mens die drie bane se verhouding wat deur gebruik vasgestel is, sal kan erken, óf met bande wie se breedte “’n vyfde blou, ’n vyfde wit en drie vyfdes rooi” sal wees, óf die oppervlak sodanig dat blou 30% van die oppervlakte beslaan, wit 33% en rooi 37%. Hierdie bepaling is daarna bevestig. Die groot vaandel wat by die voormalige Hôtel de la Marine op Place de la Concorde gehys is, dien as ’n maatstaf vir ander openbare geboue.

Alhoewel alle wette die kleure van die vlag definieer, spesifiseer dit nie die skaduwee nie; gewoontes is geneem en ingestel vir amptelike vlae. Die blou vlag word dus soms vervang deur ’n helderder blou, identies aan dié van die Europese vlag, en deur ’n ligter rooi, veral deur die protokoldienste. Aan die ander kant word raadsale, kasernes en openbare geboue normaalweg versier met ‘donkerblou’ vlae soos dit op vlootvlae te vinde is. Volgens die Album des pavillons nationaux et des marques distinctives, uitgegee deur die Hidrografiese en oseanografiese diens van die vloot, is die amptelike kleure van die Franse vlag donkerblou en helderrooi.

Kleurskema	Blou		Wit		Rooi
RGB-kleursisteem		0-85-164		255-255-255		239-65-53
		100-80-0-0		0-80-0-0		0-100-100-0
Heksadesimaal		0055A4		FFFFFF		EF4135
Pantone		Refleksblou		Veilig		Rooi 032
AFNOR		A 503		A 665		An 805
NCS		S 2565 R80B		basiskleur		S 0580 Y80R

Vir eenhede en liggame van die Ministerie van Verdediging word die kleure van die nasionale simbool in die dokument Couleurs de la Défense nationale NORMDEF 001 (Uitgawe van 1 Maart 2009) bepaal: donkerblou-violet (A503); wit (A665); helder oranje-rooi (A805), wat aansienlik van die amptelike kleure verskil, alhoewel die vlag by die Arc de Triomphe die amptelike skakerings van die Franse vlag gebruik. Hierdie kleure verwys na die NF X 08-000-standaard.

Tans moet die vlag 50% langer wees (klepel) as hoog (lug) met ’n verhouding van 3:2 en die bane van al drie kleure is ewe wyd. Seremoniële vlae is vierkantig, met die bane van die drie kleure wat ook ewe wyd is.

Die vlag se wydte is tans een en ’n half keer die hoogte (dus in die verhouding 2:3) en, behalwe vir die Franse Vloot, gebruik alle instellings bane wat ewe wyd is. Aanvanklik was die bane van die vlag nie gelyk in wydte nie, maar in die verhouding 30:33:37 (van die vlagpaalkant af) volgens die oorspronklike tekeninge deur die skilder Jacques-Louis David. Onder Napoleon I is die bane se verhouding verander na gelyke wydte, en deur ’n besluit van die Admiraal Duperré, minister van die vloot, in 1836, het die vlootvaandel, as dit in die wind wapper, ewe groot geblyk. Volgens ’n regulasie wat op 17 Mei 1853 uitgevaardig is, het die vloot teruggekeer na die gebruik van die ongelyke wydtes vir die vlag – dit word vandag nog só gebruik – omdat die wappering van die vlag die verhouding van die bane wat verder van die vlagtou is, kleiner laat verskyn.

Die vlag onder die Arc de Triomphe in Parys is die grootste: dit is grootte een, d.w.s. 9 m by die takel en 13,50 m by die blad. ’n Vlag van grootte twee is twee keer kleiner, terwyl ’n vlag van grootte 13 dertien keer kleiner is: dit is die algemeenste grootte wat in administrasies en leërs gebruik word. Sestien groottes aan vlae word deur die vloot gebruik.

Vlag wat dikwels vir televisie-beeldsendings gebruik word

In moderne voorstellings is twee weergawes in gebruik, een in donkerder skakerings en een in ligter skakerings: albei word in ’n gelyke mate gebruik, maar die ligter weergawe is baie meer algemeen in digitale gebruik. Die ligte weergawe is in 1976 deur president Valéry Giscard d’Estaing bekendgestel vir gebruik in regeringstoesprake wat gebeeldsend word. Dit word soms selfs op amptelike staatsgeboue gebruik terwyl stadsale, openbare geboue en barakke met die donkerder weergawe van die vlag pryk. Soms is die wit streep van die vlag agter ’n spreker op die Franse televisie aansienlik smaller as die gekleurde bane. Dit word gedoen om die stywe raamwerk te kompenseer wat andersins net wit op die skerm sal vertoon (byvoorbeeld tydens toesprake van die Franse Republiek se president).

Daar is dikwels verwarring tussen vlag en vaandel. Die vaandel, ’n vlootterm, word altyd op ’n halyard “geslaan” en die drie bane is nie ewe wyd nie; die vlag kan permanent aan ’n paal gehys of op ’n halyard geslaan word en die drie bane is ewe wyd.

Na die kleure van nasionale vlae word soms soos volg verwys: blou = mielieblom, wit = madeliefie en rooi = papawer.

Regsraamwerk

Huidige bepalings

Beide die grondwette uit 1946 en 1958 (artikel 2) formaliseer die driekleur as die nasionale embleem van die Republiek.

Minagting

Sedert die 2003-wet vir interne veiligheid word die openbare belediging van die volkslied of die driekleurvlag tydens ’n demonstrasie wat deur die openbare owerhede georganiseer of gereguleer is met ’n boete van 7 500 € gestraf. Tydens ’n vergadering kan hierdie minagting met ses maande gevangenisstraf en ’n boete van 7 500 € gestraf word.

Sedert 2010 word oortredings van die vyfde klas, wanneer dit gepleeg word in omstandighede wat die openbare orde kan versteur en met die bedoeling om die driekleurvlag te oortree gestraf met die boete vir:

• Om dit op ’n openbare plek te vernietig, te beskadig of op ’n vernederende manier te gebruik;
• Vir die uitvoerder van sulke handelinge, selfs op ’n privaat plek, om die opname van beelde met betrekking tot hul opdrag uit te saai of te laat uitsaai.

Artikel L322-17 van die Wet op Militêre Geregtigheid straf minagting van die vlag of die leër; maar dit het slegs betrekking op die militêre wese.

Etiket

Hierdie reëls is internasionaal algemeen aanvaar. Die driekleurvlag is op alle openbare geboue gehys. Dit wapper tradisioneel op die gevels van groot Franse stadsale langs die Europese en streeksvlag. Dit word volgens ’n baie presiese seremonie eerbiedig. Wanneer die president van die Republiek in die openbaar praat, word die Franse vlag dikwels agter hom geplaas. Afhangende van die omstandighede word ook die Europese vlag of die vlag van ’n ander land vertoon. In Januarie 2007 het Jean-Louis Debré, die destydse president van die Nasionale Vergadering, die Franse vlag in die halfrond, agter die president se sitplek, ingevoer. In die daaropvolgende maande het sy opvolger, Bernard Accoyer, die Europese vlag by die kantoor gevoeg, wat verdeeldheid veroorsaak het.Nicolas Sarkozy is die eerste Franse president wat vir sy amptelike foto met die Europese vlag poseer het.

• Vertoning van die Franse vlag by geboue
• Die Franse vlag op die gevel van ’n openbare gebou
• Gevel van die Lycée Lalande in Bourg-en-Bresse
• Die Arc de Triomphe met die vlag van Frankryk
• Driekleurvlae op die gevel van die stadsaal in Montmorillon
• Balkon van die prefektuur Montpellier
• Die Amerikaanse en Franse presidente, George W. Bush en Jacques Chirac, met hul onderskeidelike nasionale vlae agter hulle
• Palazzo Farnese, die Franse ambassade in Italië

Gebruik tydens amptelike seremonies

Die vlag word tydens die meeste amptelike seremonies, hetsy burgerlik of militêr, en nasionale herdenkings vertoon. Die Amerikaanse sopraan Jessye Mae Norman, wat gereeld gevra is om by openbare geleenthede of seremonies op te tree, het in Julie 1989 tydens die tweehonderdjarige herdenking van die Franse Rewolusie op die Place de la Concorde in Parys die Marseillaise gesing. Sy was geklee in ’n rok met die kleure van die Franse vlag op, wat deur die avant-garde-ontwerper Jean-Paul Goude ontwerp is.

Begrafniseerbewyse

Vlae op halfmas

Die vlag word na die bokant van die paal gehys en dan een vlaghoogte laat sak (asof die onsigbare vlag van die oorledene bo die vlag vasgemaak is); wanneer die vlag gelig word, word dieselfde gedoen, dit wil sê: die vlag word na bo gehys voordat dit gestryk word. Binne, as die skag te kort is om ’n hys op halfmas toe te laat, of as die vlag gedra word, word ’n swart kreupelus – ’n das – aan die bokant van die skag geheg, waarvan die ruffels op die grond val.

Artikel 47 van dekreet 89-655 van 13 September 1989 omtrent openbare seremonies, voorrang, burgerlike en militêre eerbewyse bepaal die volgende: “Wanneer die president van die Republiek sterf, treur die vlae en standaarde van die leërs; vlootvaartuie sit hul vlae halfmas.”

Kisdoek

Die vlagpaalkant is aan die kop van die kis en die eerkanton is bo die linkerskouer van die oorledene.

Volgens die Ministerie van Binnelandse Sake se omsendbriewe nr. 338 van 17 September 1965, nr. 423 van 10 Oktober 1957 en nr. 77530 van 3 Augustus 1977, geniet net soldate wat in besit is van die vegterskaart of die verset se vrywillige vegterskaart die voorreg om ’n kis met ’n driekleedlaken pleks van die swart doek te laat bedek indien hulle gesin dit wil hê.

In Junie 1999 is ’n ooreenkoms deur die Minister van Binnelandse Sake, Jean-Pierre Chevènement, gesluit vir die uitbreiding van hierdie voorreg tot houers van die Médaille de reconnaissance de la Nation (“Medalje vir die Erkenning deur die Nasie”); voorheen TRN. Daarbenewens is besluit om aan die voormalige werkers van die Service du travail obligatoire (STO, “Verpligte arbeidsdiens”) dieselfde eer toe te ken.

Die familie van die oorledene moet dit aanmeld by die begrafnisondernemer wat die driekleur en moontlik die kussing vir die versierings sal voorsien en op die kis plaas. Hulle moet ook kontak maak met die vereniging, waarvan die oorledene ’n lid was, sodat dit ’n afvaardiging en ’n vlagdraer kan stuur.

Vertoning

Ingang na die Palais des Nations in Genève, die Europese hoofkwartier van die Verenigde Nasies

Om die vlag onderstebo te hys is ’n teken van nood (byvoorbeeld op see) of selfs ’n teken van minagting.

Saam met ander vlae

Op gekruiste pale is die vlag op die ereplek regs (links van die waarnemer). Die ander vlag is aan die linkerkant (regs van die waarnemer).

Drie vlae

Die ereplek is in die middel.

Meer as drie vlae

hulle word in een enkele lêer op verskillende aparte pale op ewe hoogte gehys. Die ereplek is aan die einde van die reël, links van die waarnemer, en dan verskyn die ander vlae in alfabetiese volgorde van hul landsnaam as hulle dieselfde rang het (sien hieronder die volgorde van voorrang). As die pale so gerangskik is dat die middelpaal hoër is, sal die eervlag daar gehys word. Dieselfde geld vir ’n gevel, ’n dak, ens.

Twee vlae word nooit op dieselfde paal bo mekaar gehys nie.

Rangorde

Die nasionale driekleurvlag geniet voorrang bo alle ander vlae op die grondgebied van die Franse Republiek.

Groot groepe het nie noodwendig voorrang nie: vlae van dieselfde rang geniet dieselfde eerbewyse. Hulle moet dieselfde afmetings hê en in dieselfde hoogte gehys word.

Huidige vlae geniet altyd voorkeur bo historiese vlae, selfs op ’n spesifieke historiese plek.

Afhangende van die plek

Die koor van die Katedraal van Straatsburg se vaandel tydens die herdenking van die stad se bevryding

• In ’n kamer of tydens ’n vergadering: Binne of buite, moet die vlag op ’n geskikte hoogte teen die muur gehys word, hetsy agter of bokant die voorsitter, spreker of teen die muur. Die vlagpaalkant is links of bo die waarnemer; die eerkanton is links van die waarnemer, hetsy die vlag horisontaal of vertikaal vertoon word.
• Aan ’n paal gehys: Binnenshuis word die vlag meestal aan ’n paal wat op ’n voetstuk geplaas is op voldoende hoogte gehys om te verhoed dat dit die grond raak. Dit geld ook vir vertonings tydens parades.
• Oorkant ’n straat of ’n saal: Bo ’n straat hang die vlag in die middel. Die kant wat aan die halterrein geheg is, is aan die bokant, die eerkant wat noord wys na strate wat oos na wes gaan, en oos na strate wat noord na suid gaan. Bokant ’n sypaadjie moet die eerkanton die straat in die gesig staar.
• Op voertuie: Die vlag moet aan die regterkant van die voertuig geplaas word.
• Op die romp: Die agterkant moet aan die stuurboordkant verskyn, en die voorkant aan die bakboordkant, asof dit die kruis van die middelbord is wat as die as dien.
• Op klere: As die vlag aan die moue vasgewerk is, moet die lap op die regtermou verskyn, en die voorkant aan die linkermou (asof dit die voorkant van die liggaam is wat as die paal dien).

Vlagdraers

Die vlagdraers van veterane en patriotiese verenigings in Straatsburg tydens ’n seremonie ter herdenking van die oorwinning oor Nazi-Duitsland op 8 Mei 1945

Deur ’n besluit op 30 Januarie 2003 is ’n ere-standaarddraer-diploma geskep.

Die vlag mag slegs deur die vlagdraer gekantel word (horisontaal geplaas word) tydens die “luitoon aan die dooies”", voor die president van die Republiek en tydens ’n Rooms-Katolieke mis voor die Nagmaal.

Vlagverwante gebeure en voorvalle

Tydens ’n sokkerwedstryd tussen Frankryk en Algerië op 6 Oktober 2001 op die Stade de France in teenwoordigheid van die eerste minister Lionel Jospin is die Marseillaise uitgejou. As gevolg van dié voorval is die oortreding van minagting van die driekleur of die volkslied in artikel 433-5-1 van die strafwet deur ’n wet op 18 Maart 2003 ingevoer met betrekking op “interne veiligheid”.

In Toulouse is ná die Algerynse oorwinning teen Egipte in ’n sokkerwedstryd in Soedan tydens die kwalifisering vir die FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2010 die driekleurvlag van die stadsaal afgeruk en met die Algerynse vlag vervang.

In Maart 2010 het die koerant Metro daagliks ’n foto uitgesaai wat wys hoe ’n jong man sy boude met die driekleur afvee. Die regering het toe besluit om die wette wat die minagting van die Franse vlag verbied, te voltooi: dit het daartoe gelei dat die besluit van 21 Julie 2010 (sien hierbo) selfs private dade gestraf het as hul uitvoerder hulle in die openbaar versprei het.

Ná die aanvalle op 13 November 2015 in Frankryk het die regering burgers gevra om ter geleentheid van die huldeblyk wat op 27 November aan die slagoffers by die Invalides gebring is hul huise te versier.

Variasies van die driekleurvlag: spesiale gevalle

Die vaandels van die presidente van die Republiek

Nicolas Sarkozy se presidensiële C6

Onder tekens word die vaandels op see en die motorvlae van die presidente van die Republiek verstaan.

Vaandels op see

Die spesifieke vaandel het vir die eerste keer verskyn met die besluit van 20 Mei 1885 wat bepaal: “By die president van die Republiek se hoofkantoor word op die grootmas die vierkantige vaandel in die nasionale kleure, met sy geborduurde voorletters in goud in die middel, gehys. Enige ander vaandel word daarna gehys. Die skeep wat die president van die Republiek vervoer dra dieselfde vlag aan die voorkant en die nasionale vlag aan die agterkant.”

Gedurende die Tweede Wêreldoorlog het Philippe Pétain die wit van sy persoonlike vlag laat versier met sy marskalkstokkie, ’n Francisque en sy sewe maarskalksterre. Die Franse vlag tydens die Vichy-Regime was egter die driekleur sonder enige besondere kenmerk.

Generaal de Gaulle het besluit om die Franse vlag met ’n kruis van Lotaringe as ’n simbool van die vrye Frankryk te aanvaar. Hierdie vlag is die simbool van die Franse Weerstand (Résistance) en sy Bevryding. Charles de Gaulle het dit tydens sy bewind as president van die Republik as ’n motorwimpel gebruik.

• Franse vlae tydens die Tweede Wêreldoorlog
• Persoonlike standaard van Philippe Pétain, as hoof van die Franse staat
• Vlag wat deur die Vrye Franse Magte gedurende die Tweede Wêreldoorlog gebruik is; later ook die persoonlike standaard van president Charles de Gaulle
• Vlag van die Vrye Frankryk in ’n museum
• Generaal Charles de Gaulle se oproep “Aan al die Franse!” op 18 Junie 1940
• Vlag van die Vrye Republiek van Vercors, Junie tot Julie 1944

Die geborduurde “RF”-vlag

Die geborduurde “RF”-vlag

Die Grondwetlike Raad en die presidentskap van die Nasionale Vergadering gebruik ’n driekleurige vlag wat geborduur is met die letters “RF” vir “Franse Republiek”, omring deur ’n olyftakkie en ’n eikehouttak.

Die vlag van die Franse leër

Die volgende amptelike dokumente omskryf sekere gebruike wat verband hou met vlae in die Franse leër:

• Die omsendbrief 249/DEF/CEMM van 13 Mei 2004 definieer vir die vloot, met verwysing na gesamentlike tekste, die eenhede waaraan ’n vlag toegeken kan word;
• Die besluit no12350/SGA/DPMA/SHD/DAT van 14 September 2007 hou verband met die inskripsies van strydname op die vlae en standaarde van die weermagkorps, die weermaggesondheidsdiens en die weermagdiens;
• '’n Besluit van 19 November 2004 hou verband met die toeskrywing van die inskripsie “AFN 1952–1962” op die vlae en standaarde van die leërs en dienste se formasies.

• Kentekens van die Franse gewapende magte
• Franse leër
• Franse vloot
• Franse lug- en ruimtemaag
• Nasionale Gendamerie
• Franse Nasionale Garde

Landmag

Die 90 cm syvlag is die kenteken van al die Franse tradisionele regimente of eenhede (infanterie, ingenieurs, seine, militêre skole). Die “gemonteerde wapens” (gepantserde wapens, kavallerie, artillerie, vervoer- en materiaaldienste) sowel as die ligte lugvaart van die leër gebruik ’n standaard van 64 cm.

Die vlag is saamgestel uit ’n syskort van 90 cm aan die kant, verdeel in drie driekleurige bane; dit is omring met ’n goue fraiing van 5 cm aan drie kante, die vierde rand word aan ’n houtpaal van 2,11 m en 32 mm in deursnee geheg. Aan die bokant word ’n patroon met die letters “RF” aangebring en daaroorheen ’n 38 cm vergulde bronsspiespunt. Die vlag toon, in goud ingeskryf, op die voorkant République française (“Franse Republiek”) en die naam van die regiment, en op die agterkant die leuse Honneur et patrie (“Eer en vaderland”). Aan die boonste en onderste hoeke word die nommer van die regiment omring deur ’n krans eikeblare. Aan die bokant van die skag is twee driekleurige bande van 90 cm en 24 cm (omring deur ’n goue fraiing van 8 cm) wat die kroon en die nommer van die regiment toon, die sogenaamde das. Hieraan hang die versierings en ornamente wat die vlag in die naam van die hele regiment vir die optrede van sy manne ontvang. Afhangende van die aantal wat toegeken word, mag die personeel die ornamente in die lint se kleur van die medaljes toeken (soos by die ornamente in die kleure van die oorlogskruislint van 1914–1918). Buitelandse versierings word nie op die das gedra nie, maar op die kussing. Op die agterkant, onder die leuse “Honneur et Patrie” (die vlag van die Vreemdelegioen is die enigste wat die opskrif “Honneur et Fidélité” [Eer en lojaliteit] dra), toon die vlag, aanvanklik in wit, die geskiedenis van die regiment oor die groot gevegte waaraan hulle deelgeneem het. Hierdie herinnering op die voorkant aan die rol wat die regiment gespeel het, dwing die soldate se respek af.

• Die regiment met die meeste inskripsies op sy vlag is dié van die Tweede Mariene infanterieregiment. Dit noem 15 slagte op sy vlag, asook die Algerynse Oorlog.
• Die enigste vlag wat met die ontsnappingsmedalje versier is, is dié van die Tweede Dragoon-regiment.
• Die vlag van die infanterietenksregiment (RICM) is die mees versierde van die Franse leër, met altesaam 18 aanhalings in die orde van die leër (insluitend een sonder toeskrywing van versiering). Die tweede is dié van die Derde buitelandse infanterieregiment (3e REI) met 16 aanhalings in die orde van die leër.
• Slegs die corps des Chasseurs à Pied – wat ooreenstem met die 21ste eeuse regimente, maar die tradisionele naam “bataljon” behou – het tradisioneel net een vlag vir al sy eenhede. Hierdie bataljons het egter elkeen ’n reghoekige wimpel van 50 cm breed en 40 cm hoog. Die toesig oor die jagters se vlag word vir ’n tydperk van een jaar afwisselend aan elke bataljon toevertrou.

• Regimentele vlae van die Franse leër
• Vlae van die eerste en tweede buitelandse regimente
• Vlag van die 13de demigroep van die Vreemdelegioen (Djiboeti, Afrika), voorkant
• Vlag van die tweede buitelandse infanterieregiment (Nîmes, Frankryk), voorkant
• Vlag van die tweede buitelandse infanterieregiment (Nîmes, Frankryk), agterkant
• Vlag van die 21ste Marine infanterieregiment (Fréjus, Frankryk), agterkant
• Vlag van die 51ste infanterieregiment (Mourmelon-le-Grand, Frankryk), voorkant
• Vlag van die 51ste infanterieregiment (Mourmelon-le-Grand, Frankryk), agterkant
• Vlag van die negende Infanterieregiment, dan van die negende Valskermjagterregiment (Pamiers, Frankryk), agterkant
• Vlag van die 19de Infanterieregiment (Brest, Frankryk), agterkant
• Unieke vlag van die Alpynse Chasseurs à pied

Vloot

Vlootvaandel. Afmetings 30/33/37 – Verhouding 2:3

Sedert die Tweede Keiserryk het Franse skepe op see, hetsy burgerlik of militêr, ’n vaandel vertoon wat effens van die nasionale vlag verskil het. Die verhoudings van die Franse vlag se bane is dan: 30/33/37. Die blou baan is effens smaller as die wit baan en die wit baan effens smaller as die rooi baan. Vervolgens lyk die bane, as die vlag wapper, ewe wyd. Hierdie tipe ontwerp, wat ’n optiese effek regstel as gevolg van die vlag of vaandel se beweging, kom voor in Skandinawië, Finland (verskuifde kruis), Japan (ou vlae en vlootvaandel), , Bangladesj, Palau en Groenland.

Vlagseremonie

Op see word die nasionale vlag permanent op die vlagpaal aan die agterkant of aan die grootste agterste hoek gehys. Voor anker in die skoonveld of aan die kaai word die nasionale vlag aan die agterkant van die vlagpaal gehys. Aan die boog word ’n kleiner vlag of ’n kenmerkende karakter aan die boogspruit gehys. Die vlag word met sonop (afhangende van die plek die vroegste om 08:00) gehys en met sononder (op die laaste om 20:00) gestryk. Die vlag word die oggend ná die vergadering gehys in teenwoordigheid van al die bemanning wat aan diens is, in teenstelling met ander leërs waar ’n mens salueer. In die aand word die vlag in die teenwoordigheid van die dienspersoneel gestryk.

Vaandels van die Franse vloot

Vaandel van die Vrye Franse vlootmagte

Nes die weermag beskik die vloot oor sy eie vlae, altesaam nege:

• 1ste mariene pantserregiment (permanente kern vir eerbewyse in Parys)
• Demi-brigade van mariniers (mariniersskool)
• Mariene skutters (Saint-Mandrier vlootskool)
• Vlootskool
• Militêre Vlootskool
• Vlootopleidingsentrum Brest
• École des mousses
• Leerlingskool vir vlootwerktuigkundiges (Saint-Mandrier Vlootopleidingsentrum)
• Brandweerbataljon Marseille

Oriflamme

Die onderste deel van die vaandel kan reguit of in die vorm van ’n eksterstert wees.

• Oriflamme en eksterstert
• Die Oriflamme, banier van die Capetingers
• Driekleur-Oriflamme in Montpellier
• Vlae op 11 November 2012 by die Opéra du Rhin in Straatsburg
• Place de la Comédie, Montpellier, 14 Julie 2008

Aan die driekleurvlag ontleende kentekens

In ander amptelike simbole van die Franse Republiek

Wapen

Frankryk beskik nie oor ’n amptelike wapen nie, aangesien dit as ’n kenteken van koninklikes beskou word. In die vensters en balkonne van openbare geboue, soos stads- of prefektuursale, word die vlag dikwels begelei deur ’n vlagdraer, gewoonlik versier met ’n driekleurwapen met die voorletters “RF” en palms.

Driekleurige kokarde

Dit bestaan uit die vlag van Frankryk se drie kleure met blou in die middel, asook wit en rooi aan die twee buitekante. Britse vliegtuigkokades is ontwerp met behulp van die Franse kleure wat onderstebo was: rooi-wit-blou.

Net soos die opstandelinge van 1789 wat driekleurige kokardes gedra het, het die FFI van 1944 blou-wit-rooi armbande gedra.

Driekleurige serp

In Frankryk is die driekleurige serp ’n simbool van verkose afgevaardigdes, senatore, burgemeesters en in sommige gevalle, afgevaardigdes en munisipale raadslede. Die dra en gebruik van die driekleurserp word bepaal deur besluit nr. 2000-1250 van 18 Desember 2000 (Staatskoerant van 23 Desember 2000).

Die serp word deur al die uitverkorenes van die regterskouer tot die linkerkant gedra. Vir parlementslede moet die rooi baan naby die kraag wees (dit vorm, gelees van links na regs, die kleure blou-wit-rooi). Daarteenoor dra verkose munisipale amptenare (burgemeesters, hul adjunkte en munisipale raadslede) die serp met die blou baan naby die kraag. Hierdie onderskeiding het die voordeel dat dit in ’n enkele oogopslag ’n parlementslid van ’n burgemeester onderskei, aangesien só verstaan word dat in die geval van meervoudige mandate (onderburgemeester, senatorburgemeester) die nasionale mandaat voorrang geniet.

Twee ander kategorieë dra tydens die uitvoering van sommige van hul voorregte ’n driekleurige serp: polisiekommissarisse in hul hoedanigheid as burgerlike landdroste en regterlike polisiebeamptes, veral op die gebied van wet en orde.

• Die nasionale kleure by die polisie en amptenare
• Kenteken van die Nasionale Polisiediens
• Driekleurriem van die polisiekommissaris
• ’n Verkose amptenaar van die Franse Republiek, Nicolas Perruchot, met sy driekleurige serp tydens die oorhandiging van die Nasionale Vergadering se medalje aan die opperhoof Raoni

Driekleurige lint

Tydens die inwyding van openbare geboue sny ’n verkose amptenaar ’n driekleurige lint met ’n skêr.

Logotipe

In September 1999 het die Franse regering onder die eerste minister Lionel Jospin ’n kenteken goedgekeur wat herinner aan die land se vlag in die vorm van ’n langwerpige reghoek waar die wit baan die vorm aanneem van Marianne se profiel wat na die regterkant kyk met die blou baan links en die rooi baan regs. Onder die reghoek staan die leuse van die Republiek Liberté • Égalité • Fraternité (“Vryheid, Gelykheid, Broederskap”) en daaronder word in ’n tweede reël die Franse Republiek (République Française) genoem (in Frans is die hoofletter hier nie geregverdig nie).

• Die Franse kleure as ’n logotipe
• Kenteken van die huidige Vyfde Franse Republiek
• Wapen van die huidige Vyfde Franse Republiek
• Vlagskild by die Senaat se ingang
• Kenteken van die Senaat
• Kenteken van die Nasionale Vergadering
• Rondeel van die Franse Lug- en Ruimtemag wat sedert 1912 op Franse vegvliegtuie aangebring is en sedertdien in allerlei variasies deur ander lande gebruik word vir hul onderskeie lugmagte
• Franse wimpel
• Franse vlootvliegveldkokarde
• Skild in nasionale kleure begelei deur vlae by die Palais du Commerce, Rennes

Uniforms

• Uniforms in die nasionale kleure
• Franse soldate in 1792
• Franse soldate in Algerië in 1847
• Franse uniform, 1870 tot 1914
• Moderne Franse uniform (infanterie)
• Moderne Franse matroosuniform

Toekennings

Die kleure blou, wit en rooi word gereeld vir die linte van Franse toekennings soos die eerpenning vir moed en toewyding gebruik.

Openbare uitsaaidienste

Kentekens van openbare instellings

Die openbare instellings en die gewapende magte van Frankryk het kentekens wat die kleure van die Franse vlag gebruik:

• die Senaat;
• die Nasionale Vergadering;
• die Grondwetlike Raad;
• die Vloot;
• die Landmag;
• die Polisiediens;
• die Nasionale Gendarmerie;
• die handelsmerk Frankryk.

Soortgelyke vlae

Nasionale vlae

Lande wat die vertikale driekleurmodel goedgekeur het

Baie lande (soos voormalige Afrikakolonies) het die vertikale driekleurmodel goedgekeur (voorheen was die horisontale vlagmodel algemeen).

Die Italiaanse skiereiland het vanaf 1796 ’n Italiaanse driekleur gehad, toe die Transpadaanse Republiek uitgeroep is, wat dit tot in 1802 gebruik het. Dit was Napoleon Bonaparte wat dit aan die republiek opgelê en groen bo blou verkies het, want groen was die komplementêre kleur tot rooi in die skilderkuns en het die keiserlike kleur geword. Dit het in 1861 die amptelike geword.

• Franse satellietstate wie se landsvlae aan die Franse vlag ontleen is
• Vlag van die Cisrheniaanse Republiek
• Vlag van die Parthenopeïese Republiek
• Vlag van die Republiek Alba
• Vlag van die Romeinse Republiek
• Vlag van die Transpadaanse Republiek
• Vlag van die vrye dorpe Menton en Roquebrune

In 1831 het België ná sy onafhanklikheid van Nederland die vertikale gestreepte rangskikking in verwysing na die kleure van die Hertogdom Brabant goedgekeur. Volgens die Belgiese patriotiese mitologie was hierdie driekleur, wat in 1830 goedgekeur is, reeds dié van die Brabantse Rewolusie van 1787–1790. Vanaf 1830 tot 1831 was die bane horisontaal.

Die Ierse Vrystaat het vanaf sy stigting in 1922 amptelik gebruik gemaak van die driekleurmodel. Dit is as die in die grondwet van Desember 1937 bevestig. Die gebruik van die drie kleure is sedert 1830 gedokumenteer, toe Ierse patriotte na die Julierewolusie die terugkeer van die driekleur in Frankryk vier. Die vlag in sy huidige reëling is vir die eerste keer met sekerheid in 1848 deur die beweging “Jong Ierland” gebruik; dit is moontlik dat dit reeds ’n paar jaar vroeër gebruik is. Dit het gewapper op die Sentrale Poskantoor van Dublin en die posisies wat die Republikeinse troepe tydens die Paasopstand in 1916 beset het, toe die Ierse Republiek uitgeroep is. Dit het die amptelike vlag gebly wanneer Ierland in 1949 ’n onafhanklike republiek geword het. Dit was in die noordelike ses grafskappe onder Britse soewereiniteit vir ’n lank tydperk verbied.

Die drie kleure blou, geel en rooi van die vlag van Andorra wat in 1866 goedgekeur is, herinner aan dié van die vlae van Katalonië en Frankryk.

Die vlae van Roemenië en Moldawië gebruik die historiese kleure van die ou vorstedomme (gebruik lank voor die Franse Rewolusie), maar in ’n vertikale reëling wat in 1848/1866 goedgekeur en miskien beïnvloed is deur die Franse model.

• Europese landsvlae wat aan die Franse vlag ontleen is
• Vlag van Andorra
• Vlag van België
• (tradisioneel)
• Vlag van Ierland (amptelik)

Afrikadriekleure

Die vlae van Guinee, Ivoorkus, Kameroen, Mali en Senegal is aan die Franse vlag ontleen. Die kleure van die vlag van Tsjad is deur die laaste Franse goewerneur volgens die Franse vlag se model gekies.

• Afrikalandsvlae wat aan die Franse vlag ontleen is
• Vlag van Guinee
• Vlag van Ivoorkus
• Vlag van Kameroen
• Vlag van Mali
• Vlag van Senegal
• Vlag van Tsjad

Lande wat die kleure van Frankryk oorgeneem het

Die vlag van die Sentraal-Afrikaanse Republiek met ’n rooi horisontale baan in sy middel, meng die kleure van die Franse vlag, ter nagedagtenis aan die voormalige koloniale moondheid, en die algemene Afrikakleure (rooi, geel en groen).

Die vlag van Thailand, wat in 1917 deur die Thaise koning Rama VI goedgekeur is, is beïnvloed deur die moderne ontwerp van Europese vlae wat byna almal uit horisontale of vertikale bane bestaan. Die vlag toon rooi, wit en blou bane wat onderskeidelik nasie, godsdiens en monargie verteenwoordig (blou was die kleur van koning Rama VI). Volgens Sylvie Bednar het Flags of the World in hul werke aan kinders verduidelik dat die gekleurde bane ’n huldeblyk aan die Geallieerde Magte is: Frankryk, die Verenigde Koninkryk, die Verenigde State en Rusland wat al vier hierdie kleure op hul onderskeie vlae het.

Die blou kleur van die kruis wat by die Deense Dannebrog gevoeg is, is veral deur die Noorweërs gekies om na die Franse (en Amerikaanse) kleure te verwys, ’n destydse simbool van vryheid.

Die kleure van die vlag van Kuba simboliseer die rewolusie en die waardes van vryheid, gelykheid, broederskap met verwysing na die kleure van die Franse vlag. Die vlag van Puerto Rico is op sy beurt op die vlag van Kuba geskoei.

Die vlag van Costa Rica, wat in 1848 goedgekeur is, is geïnspireer deur die Franse kleure en die rewolusie van 1848 wat ’n einde aan die Restourasie gemaak het.

Die vlag van Paraguay is geïnspireer deur die Franse driekleur en sy waardes: vryheid en onafhanklikheid.

• Landsvlae wat aan die Franse vlag ontleen is
• Vlag van Costa Rica
• Vlag van Kuba
• Vlag van Noorweë
• Vlag van Paraguay
• Vlag van Puerto Rico
• Vlag van die Sentraal-Afrikaanse Republiek
• Vlag van Thailand

Vlae van provinsies, deelstate en stede

Die Kanadese provinsie Newfoundland en Labrador het ook ’n nieamptelike pienk, wit en groen driekleur wat histories gebruik is deur nasionaliste wat teen die Kanadese konfederasie gekant was of ontevrede is met die federale regering. Daar is tans ’n gewilde beweging om dit die amptelike vlag van die provinsie te maak.

In Kanada is die Akadiese vlag ook ’n blou-wit-rooi driekleur versier met ’n geel ster in die boonste hoek van die vlagpaalkant (ter ere van die Maagd Maria, beskermer van matrose). Teen die einde van die 19de eeu het die Franse driekleur inderdaad die saamtrekmerk geword van ’n groot deel van die Franse Kanadese (uit alle streke) en dit is op 15 Augustus 1884 amptelik as die vlag van Akadië goedgekeur, terwyl Quebec uiteindelik na die fleur-de-lis-vlag beweeg het.

Iowa, ’n deelstaat in die sentrale Verenigde State, het ’n driekleur. Die “dogters van die Amerikaanse Rewolusie” is die oorsprong van hierdie vlag wat wys hoe ’n arend in sy snawel ’n vaandel met die deelstaatsleuse dra. Blou en rooi is in 1921 by dié vlag se ontwerp gevoeg, sodat die vlag se kleure dié van die Franse driekleur geword het om Iowa se verlede in Frans-Noord-Amerika te herdenk.

Die vlag van New York wat in 1915 goedgekeur is, gebruik die Franse model, maar met die ou kleure van Nederland omdat dié stad deur Nederlanders gestig is.

• Vlae in die Amerikas wat aan die Franse vlag ontleen is
• Die huidige vlag van Quebec. Die gebruik van blou en wit is kenmerkend van vlae wat die Franse Rewolusie vooruit gaan.
• Vlag van Louisiana, Januarie 1861
• Vlag van Iowa
• Vlag van New Orleans, Louisiana
• Vlag van New York
• Vlag van Bayonne, New Jersey
• Vlag van Kansas City, Missouri
• Vlag van Alagoas, Brasilië
• Vlag van Charleville-Mézières
• Vlag van Châteauroux

Vlae van Franse oorsese gebiede en départements

Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Franse oorsese gebiede.

Met uitsondering van Frans-Polinesië beskik geen Franse oorsese gebied oor ’n amptelike vlag nie. Nieu-Kaledonië gebruik die Franse vlag langs die Kanak-vlag, hoewel hierdie gebruik nie deur ’n landswet bepaal word nie. Hoewel Sint Pierre en Miquelon deel van Frankryk uitmaak, inkorporeer die vlag nie die die huidige nasionale vlag nie. Die eiland se vlag is gebaseer op die historiese streeksembleme van Baskeland, Bretagne en Normandië. Hierdie vlag geniet geen amptelike status nie. Die vlag van Wallis en Futuna, ’n eilandgroep in die Stille Oseaan, het geen amptelike status nie. Die driekleur, links bo geplaas en deur ’n dun wit streep van die res van die vlag geskei, is in 1959 bygevoeg toe die eiland besluit het op oorsese gebiedstatus. Die vierkant, gevorm deur vier kongruente gelykbenige driehoeke, verteenwoordig die konings van die drie hoofeilande – Uvea (Wallis), Futuna en Alofi – en Frankryk. Clipperton, Réunion en Saint-Martin beskik oor geen eie vlag nie en gebruik die Franse driekleur as hul vlag.

• Vlae van Franse oorsese gebiede
• Vlag van Frans-Guyana
• Vlag van Frans-Polinesië
• Vlag van Guadeloupe
• Vlag van Martinique
• Vlag van Mayotte
• Vlag van Nieu-Kaledonië
• Vlag van Sint Bartholomeus
• Vlag van Sint Pierre en Miquelon
• Vlag van Wallis en Futuna